Współczesny świat coraz częściej dostrzega, że „norma” nie jest jedynym właściwym punktem odniesienia. Atypowość – czyli funkcjonowanie odbiegające od społecznie przyjętych standardów – nie oznacza zaburzenia, lecz inny sposób odbierania, przetwarzania i przeżywania rzeczywistości. Osoby neuroatypowe, takie jak te w spektrum autyzmu, często spotykają się z niezrozumieniem, wykluczeniem lub próbą dostosowania ich do sztywnych ram. Tymczasem prawdziwa inkluzywność zaczyna się tam, gdzie kończy się potrzeba „naprawiania”, a zaczyna się ciekawość, otwartość i empatia.
Serial „Atypowy” zmienia sposób myślenia o autyzmie
Właśnie tę perspektywę podejmuje serial „Atypowy” (ang. Atypical), stworzony przez Robię Rashid. Opowiada on historię Sama Gardnera, nastoletniego chłopaka z autyzmem, który – tak jak jego neurotypowi rówieśnicy – poszukuje miłości, niezależności i swojego miejsca w świecie. Choć momentami serial przybiera lekką, wręcz komediową formę, jego siła leży w głębszym przekazie: pokazaniu, że neuroatypowość nie definiuje człowieka, ale jest częścią jego tożsamości.
Sam nie jest „problemem” do rozwiązania – jest osobą, która myśli i czuje inaczej. Jego droga do dorosłości to opowieść o dojrzewaniu, przełamywaniu barier i budowaniu relacji, zarówno z rodziną, jak i z samym sobą. Co ważne, serial pokazuje także wpływ neuroatypowości na bliskich – matkę, która musi nauczyć się odpuszczać kontrolę, siostrę, która często schodzi na dalszy plan, czy terapeutkę, której rola wychodzi daleko poza standardowe sesje.
Serial „Atypowy” na Netflix, warty każdej minuty
„Atypowy” to nie tylko opowieść o spektrum autyzmu – to uniwersalna historia o potrzebie zrozumienia, akceptacji i o tym, jak wiele możemy się nauczyć, kiedy przestajemy patrzeć na inność jak na zagrożenie, a zaczynamy dostrzegać w niej wartość.
To serial, który warto obejrzeć nie tylko po to, by lepiej zrozumieć osoby w spektrum autyzmu, ale także by zastanowić się nad własnymi postawami wobec różnorodności:
Czy naprawdę rozumiemy, czym jest autyzm – czy tylko wydaje nam się, że wiemy?
Czy świat, w którym żyjemy, jest gotowy na osoby w spektrum – czy to one wciąż muszą się do niego dopasowywać?
Jeśli nie znasz jeszcze tej historii – daj jej szansę. A jeśli znasz, być może warto obejrzeć ją raz jeszcze. Tym razem z nowym spojrzeniem.
autorka: Natalia Pietrowicz-Szopa, psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, trener TUS, trener TZA, psychoedukator
więcej o terapeutce: centrumzmianywzyciu.pl/specjalisci/natalia-szopa